Marihuana jest pozyskiwana z konopi indyjskich i jest jedną z najszerzej stosowanych substancji psychoaktywnych na świecie. Jest stosowana nie tylko wśród młodzieży i młodych dorosłych, ale także w pozostałych grupach wiekowych.
Uzależnienie od marihuany – objawy
Kannabinoidy są głównymi składnikami psychoaktywnymi marihuany spośród 113 obecnych w nich substancji. Znane powszechnie i pożądane uczucie bycia na „haju” wywołuje delta-9-tetrahydrokannabinol. THC (tetrahydrokannabinol) jest substancją odpowiedzialną za psychologiczne działanie marihuany: receptory kannabinoidowe znajdują się w ludzkim mózgu w obszarach związanych z pamięcią, myśleniem, odczuwania przyjemności, koordynacją i percepcją czasu. THC wpływa na te obszary i jednocześnie działa stymulująco na komórki odpowiedzialne za produkcję dopaminy poprzez aktywne wiązanie się z tymi receptorami. THC powodować może ogólne rozluźnienie, podniesienie nastroju, niewielki stan euforii, wesołkowatość, zwiększony apetyt. Może też pojawić się zawyżona ocena własnych możliwości i jednocześnie pogorszenie sprawności psychomotorycznej, co bywa przyczyną wielu wypadków.
Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD – 11 opisuje szkodliwe zażywanie (nadużywanie) substancji psychoaktywnych, jak i zespół uzależnienia. W pierwszej sytuacji mówimy, gdy stosowanie substancji powoduje konkretne szkody zdrowotne – zarówno somatyczne, jak i psychiczne. Zespół uzależnienia jest stanem fizycznym i psychicznym spowodowanym używaniem substancji psychoaktywnych, na który składają się zespoły zjawisk fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych.
Co najmniej 3 z poniższych 6 objawów powinny występować w ciągu ostatniego roku, by móc zdiagnozować zespół uzależnienia:
- Silne pragnienie lub odczuwanie przymusu palenia marihuany,
- Trudność w kontrolowaniu czasu i ilości zażywania,
- Występowanie zjawiska tolerancji, czyli potrzeby zwiększania częstotliwości i ilości palenia w celu uzyskania efektów osiąganych wcześniej przy mniej intensywnym zażywaniu,
Pojawienie się objawów fizjologicznych w chwili przerwania lub zmniejszenia zażywania narkotyku, a także powrót do palenia spowodowany chęcią uniknięcia nieprzyjemnych objawów odstawiennych (nerwowość, lęk, zwiększona potliwość, zaburzenia snu, spadek koncentracji, nudności), - Silna koncentracja wokół palenia marihuany – zaniedbywanie z tego powodu innych czynności, sprawiających wcześniej przyjemność, zwiększenie czasu poświęcanego na zdobycie narkotyku lub pozbycia się skutków jego palenia, zaniedbywanie obowiązków,
- Kontynuowanie palenia marihuany pomimo świadomości pojawiających się z tego powodu szkód psychicznych (lęki, spadek motywacji, osłabione funkcjonowanie pamięci, koncentracji).
Skutki palenia marihuany
Psychiczne skutki palenia marihuany
- dowody kliniczne mówią o tym, że długotrwałe palenie może wpływać na funkcje poznawcze: pamięć, uwagę, proces selekcji i integracji informacji, a także na pamięć krótkoterminową i zdolność koncentracji, oznaczać to może zaburzenia w postrzeganiu, poczuciu czasu i przestrzeni. Wpływ marihuany na pamięć jest szczególnie istotny w przypadku młodzieży, u której będzie wiązał się z trudnościami w nauce, choć może dotykać także osoby w pozostałych grupach wiekowych,
- zarówno długotrwałe jak i rekreacyjne używanie marihuany może być związane z dyskomfortem psychicznym, niepokojem i ogólnie złym samopoczuciem, mogą pojawić się także napady paniki, lęki i urojenia,
- regularne stosowanie marihuany wiąże się z potencjalnym upośledzeniem poczucia własnej skuteczności, pewności siebie i motywacji do działania, nawet poczucia sensu życia,
- palenie marihuany może, choć nie musi, wywołać psychozę z zaburzeniami świadomości,
- używanie marihuany może również przyspieszyć rozwój schizofrenii u osób podatnych genetycznie,
- izolacja od bliskich osób
Zdrowotne skutki palenia THC
- wpływa na pracę serca i ciśnienie krwi: podczas używania substancji może wystąpić tachykardia oraz podwyższenie lub obniżenie ciśnienia,
- konsekwencją palenia jest zmniejszenie wydolności płuc i uszkodzenie oskrzeli, a także zwiększone ryzyko wystąpienia raka narządów układu oddechowego,
- bóle głowy,
- przekrwione oczy,
- zaburzenia miesiączkowania,
- zaburzenia w produkcji testosteronu
Leczenie uzależnienia od marihuany
W leczeniu uzależnienia od marihuany → Leczenie narkomanii Warszawa, zazwyczaj nie jest konieczne hospitalizowanie i poddanie się detoksowi, o ile nie jest to uzależnienie mieszane z uzależnieniem od innych substancji psychoaktywnych. Rekomendowana jest psychoterapia ambulatoryjna, spotkania indywidualne z psychoterapeutą i spotkania grupowe. Strategie leczenia ustala się ze specjalistą terapii uzależnień. Czasami potrzebne jest wsparcie farmakoterapeutyczne. Pierwszym krokiem osoby uzależnionej jest uzmysłowienie sobie istnienia problemu, a następnie praca nad motywacją do zmiany. W leczeniu uzależnienia od marihuany najczęściej wykorzystywane są przez specjalistów metody behawioralno-poznawcze.
Omawiając powody przyjścia osoby uzależnionej od THC dostrzegam podobne trudności w funkcjonowaniu w ważnych obszarach życia, jak w przypadku osób uzależnionych od alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych. Większość osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych potwierdza w wywiadzie, że inicjacja narkotykowa nastąpiła poprzez palenie marihuany.
Agnieszka Szymalska – psycholog, certyfikowana specjalistka psychoterapii uzależnień